تجربه و کار در شرکت های مختلف زمین شناسیمنابع معدنی ایران ( پرکامبرین )
1088 بازدید یکشنبه 31 فروردین 1393 زمین شناسی معدن,سنگ شناسی ( آذرین،دگرگونی،رسوبی),زمین شناسی اقتصادی,| لایک: |  | نتیجــــه : 0 امتیــــاز توســـط 0 نفـــر ، مجمـــوع امتیــــاز : 0 |
منابع معدنی ایران ( پرکامبرین )
سنگ‌هاى پرکامبرين به ويژه مجموعه‌هاى پرکامبرين پسين ايران نشانه‌ها و انباشته‌هاى در خور توجهى از منابع معدنى دارند که نام و ويژگى‌هاى عمومى پاره‌اى از آنها به شرح زير است:
آهن: بيشتر ذخاير آهن ايران، در گسترة ايران مرکزى قرار دارند و با سنگ‌هاى پرکامبرين همراه‌اند. در اين کانسارها، کانة اصلى مگنتيت است که با هماتيت، مارتيت و به طور فرعى پيريت، اسفن و آپاتيت همراه است. کانسارآهن چادرملو (خاور يزد)، معدن آهن چُغارت (در شمال بافق) و معدن گلگهر (در سيرجان) از آن جمله‌اند. افزون بر آن مى‌توان به نشانه‌هاى موجود در اردکان يزد و زنجان (معدن آرجين) اشاره کرد. نشانه‌هاى آهن منسوب به پرکامبرين نواحى جنوب خاورى علم کوه، بندرانزلى و تکاب آذربايجان نياز به بازنگرى دارند. گفتنى است که در بيشتر نواحى ياد شده، به ويژه ذخاير بزرگ چادرملو و چُغارت، پيدايش آهن به طور عمده نتيجة متاسوماتيسم آتشفشانى‌هاى پرکامبرين توسط يک ماگماى گرانيتى دانسته شده است.
طلا: با ارزش‌ترين معدن طلاى ايران در پى سنگ پرکامبرين منطقة موته (جنوب خاورى گلپايگان) است. در اين معدن، طلا به صورت آغشتگى با پيريت است و هيچگاه طلا به تنهايى ديده نشده است. به ظاهر طلا به دليل وزن مخصوص زياد در قسمت‌هاى پايين ماگما متمرکز شده ولى پيريت‌هاى آغشته به طلا، همراه با محلول‌هاى گرمابى، به سطح زمين رسيده‌اند. جدا از معادن موته (چاه خاتون، سنجده، دره اشکى، چاه‌باغ، چاه علامه، تنگ زر و …) در مناطق ماسوله، تکاب، شاهين‌دژ، بايچه – بولاغ نيز نشانه‌هايى از طلا به سن پرکامبرين گزارش شده که نياز به بازنگرى دارد.
سرب و روى: در منطقة بافق، کانسار‌هاى متعددى از سرب و روى، به ويژه در سنگ‌هاى پرکامبرين پسين (سرى ريزو) وجود دارد. معدن کوشک بزرگترين کانسار سرب و روى پرکامبرين ايران مرکزى است. در اين معدن،کانة اصلى گالن است که به صورت لايه‌اى و عدسى شکل در لابلاى سنگ‌هاى آتشفشانى، به ويژه رسوبات شيلى کربن‌دار قرار دارد. افزون بر آن، در ناحية زريگان، دوزخ دره، کاشمر، اردکان يزد، اردستان نايين ذخاير متوسطى از سرب و روى در مجموعه‌هاى پرکامبرين پسين وجود دارد. در معدن سرب و روى انگوران، به عنوان يکى از غنى‌ترين انباشته‌هاى سرب و روى ايران، مادة معدنى به صورت اکسيدى و سولفيدى و به شکل نوارى است. اگرچه اين کانسار به سن پرکامبرين دانسته شده، ولى سن پالئوزوييک همچنان محتمل است.
اورانيم: در ناحية ساغند، اورانيم در مجموعه‌اى از سنگ‌هاى آذرآوارى زير دريايى قرار دارد که در فاصلة چينه‌نگاشتى بين سازند تاشک (سازند ناتک) و سرى ريزو قرار دارد. سامانى (1367) به اين مجموعة کافتى، سازند ساغند نام داده است. در اين ناحيه، ماگماتيسم قليايى باعث متاسوماتيسم سازند ساغند و کانى‌سازى از نوع اورانيم، توريم، موليبدن، واناديم، سريم و لانتان شده است .
فسفات: در ناحية اسفوردى (شمال بافق) مجموعه‌اى از سنگ‌هاى آتشفشانى وجود دارد که شيل، دولوميت و ماسهسنگهاى سرى ريزو را بريده‌اند. آتشفشانى‌هاى مذکور، بيشتر از نوع ريوليت‌هاى دگرسان شده و دايک‌هاى ديابازى حاوى آپاتيت به همراه هماتيت و مگنتيت هستند. همين آپاتيت‌ها و آپاتيت‌هاى مشابه هستند که ذخاير فسفات آذرين ايران مرکزى (اسفوردى – گزستان و 000) را به وجود آورده‌اند. آپاتيت‌هاى يافت شده در اين ذخاير (به ويژه در اسفوردى) داراى مقادير قابل توجهى عناصر خاکى کمياب (REE) هستند که اهميت قابل توجهى به اين کانسارها ميدهد.
