در زمين شناسي اقتصادي با عنايت به روشهاي ژئوفيزيکي، ژئوشيميايي و با تجزيه مواد معدني، آنومالي ها Anomalys شناسايي مي شوند. موارد استفاده اين گرايش در:
• جستجو براي يافتن منابع نفت ، آب و گاز .
• جستجو براي يافتن کانسارهاي فلزي و غيرفلزي
• بررسي مسائل زيست محيطي مرتبط با پروژه هاي اکتشافي مي باشد.

با گذشت زمان نياز به اکتشاف توده هاي کانساري عميق و پنهان بيشتر شده و در اين صورت مي توان گفت که افزايش قيمت فلزات مورد نياز در صنعت، کانسارهاي با عيار پايين به صورت اقتصادي در مي آيد.
به عنوان مثال در حدود چند دهه پيش کانسارهاي مس کمتر از ۵/۱% در تن اقتصادي نبودند اما با گذشت زمان کانسارهاي مس تا حدود ۵۴/۰% نيز اقتصادي تلقي مي شوند.
اين عوامل بستگي مستقيم با عرضه، تقاضا و قيمت فلزات و غيرفلزات و منابع نفت و گاز در بازار جهاني دارد و در مدت زمان کوتاهي قابل تغيير است.
پي جويي و اکتشاف منابع طبيعي مختلف اهميت زيادي دارد زيرا هنگام بالا بودن تقاضا، مي توان استخراج بيشتري از مواد معدني را داشت.
با آغاز جنگ جهاني دوم و دهه ۱۹۵۰ در کانادا و ايالات متحده امريکا روشهاي مدرن ژئوشيميايي در اکتشاف مورد استفاده قرار گرفت.
علت گران بودن هزينه اکتشاف در ايران
در کشور ما گران ترين بخش اکتشاف، حفاري است و گاه قيمت اکتشاف در کشور ما، از کشورهاي غربي گران تر تمام مي شود.

علت اين مسئله اين است که ماشين آلات حفاري، همگي توليد خارج است و معمولا در کشور توليد نمي شود. با اين حال به نظر مي رسد که مسايلي چون وقت کشي در هنگام حفاري ، نبود تجربه کافي و تجربه اندک کاردانان و کارشناسان حفاري، نقش بيشتري در افزايش هزينه حفاري داشته باشد.

در زمينه اکتشاف، از نظر نيروي متخصص و تحصيل کرده و پژوهشگر در بخش زمين شناسي و اکتشاف مشکل اساسي وجود ندارد و تقريبا تمامي روش ها و مدل هاي جديد اکتشافي را متخصصان و پژوهشگران اين بخش به خوبي فرا گرفته اند و به صورت نظري در دانشگاه ها تدريس مي شود.

اما آنچه که امروزه در اين بخش در ارتباط با علم روز کمبود داريم، نبود نقشه هاي فلز زايي است که خطوط کلي اکتشاف را مشخص مي کند و نبود يک مرکز سازمان يافته از پژوهشگراني که مسايل کلي اکتشاف را طراحي کرده و نقاط ضعف و قوت آن را نقد و ارزيابي کنند و همچنين نبود بانک اطلاعات معدني و زمين شناسي که همه اطلاعات موجود را در يک مرکز جمع آوري کند.

همچنين ابزارهاي اکتشاف شامل نرم افزارها و سخت افزارهاي جديد اکتشافي و نيز به روش ماهواره اي، تجهيزات رايانه اي، ژئوفيزيکي و نيز دستگاه هاي آزمايشگاهي براي تجزيه نمونه هاي معدني و نيز وجود نيروي متخصص و ماهر براي استفاده از دستگاه هاي خريداري شده، از نيازهاي ضروري ايران است که از اين لحاظ، با کشورهاي معدني دنيا فاصله زيادي دارد. در همين راستا، دانش وضعيت توليد فروکروم، فرومنگنز و فروموليبدن موجود است.

در ايران با توجه به ان که بسياري از ذخاير فلزي ديگر مانند تيتانيم ، کروم، آنتيموان و … وجود دارد، هنوز دانش فني و صنعت استحصال آنها در کشور وجود ندارد و يا بين نسبت توليد و ميزان ذخاير ارتباط منطقي ديده نمي شود.

همراه با پيشرفت هاي فناوري، عيار اقتصادي بهره برداري در حال پائين رفتن است.
دانش ما با جايگزين کردن مواد، تغيير در حالت تبلور، بالا بردن ويژگي هاي فيزيکي از بار مصرف مواد خام به شدت کاسته مي شود.

گذر از لامپ و خازن به IC، ريز پردازشگر و پس از آن مواد هوشمند و يا علم سراميک و رشد بلورها، همه نشان دهنده تلاشي در راه ناهمسان کرده رشد فناوري و مصرف مواد دارند.

اغلب کالاي معدني، اکنون در مقايسه با تورم جهاني بسيار ارزان تر از هر زمان ديگر به فروش مي رسد.
به طور کلي طي سالهاي متمادي، بهاي بيشتر مواد معدني با تورم پيش نرفته است.
تنها بهاي گاز طبيعي، طلا ، کبالت ، الماس ، گوهرها، ورميکوليت ، احتمالا نيکل ، منگنز و آرسنيک بين سالهاي ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۵ از تورم پيشي گرفته اند.

در حقيقت، قيمت کالاي معدني تابعي از تغييرات کوتاه مدت عرضه و تقاضا بوده و غالبا از آن به عنوان تقاضا بوده و غالبا از آن به عنوان تقاضاي حاشيه اي ياد مي شود.
اثرات کوتاه مدت مي تواند ناشي از اتفاقات مي باشد که باعث جايگزيني مصرف مواد در يک کاربرد مهم شده و يا در نتيجه تغيير دولت در يک کشور عمده توليد کننده باشد.
همين روندهاي دراز مدت، اين واقعيت ها را از نظر پنهان مي کند.

به طور کلي، کانسارهايي که تا ژرفاي حدود ۲۰۰ – ۱۰۰ متري قرار دارند، با توجه به نوع کانسار و ميزان ذخيره و ديگر ويژگي هاي معدني به روش روباز و کانسارهاي موجود در ژرفاي بيشتر، با روش هاي زيرزميني استخراج مي شود.

کانسار هايي که در آنها کانه و باطله مخلوط است، با استفاده از روش هاي کلي، ولي مناطق غني از کانه، غالبا با روش هاي گزينشي استخراج مي شود.

در روش هاي روباز به طور معمول فرصت استفاده از روش هاي انتخابي کمتر پيش مي آيد. به طور کلي، هر چه ژرفاي معدن کاري بيشتر شود، هزينه ها و دشواري آن افزايش مي يابد.
به طور کلي در شرايط کنوني، حجم توليد روزانه از عوامل مهم اقتصادي مي باشد. براي بالا رفتن مقدار توليد، معدن کاري روباز توسعه مي يابد. در ايران ، معادن آهن (چغارت، چادر ملو، سنگان و …) اغلب معادن بزرگ و فعال سرب و روي (انگوران، کوشک، ايران کوه، عمارت و…)، معادن مس پورفيري و همچنين بسياري از معادن ديگر و همه ذخاير غيرفلزي، به روش روباز استخراج مي شود و اغلب معادن کوچک فلزي و زغال سنگ کشور، به روش زيرزميني استخراج مي گردند و معدن کاران ايراني، تجربه خوبي در استخراج معدن روباز و زيرزميني دارند.